Jak postawić prawidłowo rusztowanie elewacyjne?

RusztowanieRusztowanie to konstrukcja niezastąpiona w przypadku wszystkich prac remontowych i budowlanych odbywających się na wysokości. Kluczem do efektywnego działania i zachowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa jest prawidłowe rozstawienie poszczególnych jego elementów. Jak proces ten wygląda w przypadku rusztowania elewacyjnego? Kto może dokonywać montażu? I o czym należy przy tym pamiętać?

Odpowiednie kwalifikacje montera

Ponieważ rusztowanie decyduje o bezpieczeństwie pracowników, za jego montaż może być odpowiedzialny jedynie wykwalifikowany i certyfikowany specjalista. Jego wiedza powinna być poświadczona dokumentami uzyskiwanymi po odbyciu odpowiedniego kursu. Jednak to nie wszystko. Osoba, która podejmuje się rozstawienia konstrukcji elewacyjnej musi korzystać z tzw. środków ochrony indywidualnej. Zaliczamy do nich m.in. hełm ochronny, obuwie klasy S3, czyli obuwie odporne na poślizgi i przybicie, rękawice zabezpieczające, specjalne okulary, a także zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości – szelki bezpieczeństwa i specjalną linkę.

Rusztowania elewacyjne – podłoże i posadowienie

Podstawowym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę w czasie montowania rusztowania, jest sprawdzenie jakości i stabilności podłoża. Grunt, na którym rozstawimy metalową konstrukcję powinien wyróżniać się minimalną nośnością 0,1 MPa, odpowiednim wyprofilowaniem, a także spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych. Pierwszym etapem całego procesu jest rozstawienie podstawek śrubowych, czyli tzw. stopek. W przypadku terenu płaskiego, zadanie to nie jest wymagające. Jednak jeśli rusztowanie ma znaleźć się na gruncie pochyłym należy wyrównać teren pod każdą podstawką, a jeśli jest ono zlokalizowane w pobliżu skarp lub wykopów, niezbędne jest zachowanie bezpiecznej odległości od krawędzi uskoku gruntu (wynosi ona w poziomie co najmniej głębokość wykopu powiększoną o 0,8 metra).

Stabilność kluczem do sukcesu

Bardzo ważną cechą rusztowania jest jego stabilność, która umożliwia bezpieczne i efektywne wykonywanie planowanych zadań. Jeśli wykorzystywana przez nas konstrukcja jest propozycją przyścienną, możemy zakotwiczyć ją do obiektu, a jeśli w grę wchodzi rusztowanie wolnostojące należy zadbać o zachowanie odpowiednich proporcji w zakresie wysokości i szerokości połączonych ze sobą elementów.

Stabilność jest zależna także od zastosowanych łączników. W przypadku murów stosuje się łączniki kotwiące, złącza rusztowaniowe i elementy kotwiące, w tym śruby z uchem i kołki rozprężne. W większości przypadków dokumentacja techniczno-ruchowa rusztowania określa konkretne schematy objaśniające, jak wykorzystać zakotwiczenia w zależności od usytuowania, oblicowania i wyposażenia dodatkowego.

Najczęstsze błędy popełniane przy montażu łączników to m.in. mocowanie zakotwień do odgromników, rynien dachowych i rur spustowych, kotwienie pod kątem innym niż prosty do ściany budynku, a także umieszczanie na łącznikach podestów roboczych.

Komunikacja na rusztowaniach – jak o nią zadbać?

Efektywna praca na rusztowania zależy w dużej mierze od odbywającej się na nim komunikacji. Właśnie dlatego ważne jest pamiętanie, że konstrukcja musi być wygodna i przemyślana, tak by z jednej strony mogli się po niej swobodnie poruszać pracownicy, a z drugiej – by poszczególne poziomy dawały możliwość szybkiego dostępu do maszyn i materiałów.

O czym warto pamiętać? Przede wszystkim o tym, że piony komunikacyjne należy wykonywać sukcesywnie, biorąc przy tym pod uwagę, że:

  • odległość między sąsiednimi pionami komunikacyjnymi nie może przekraczać 40 metrów,
  • dystans od najbardziej oddalonego stanowiska pracy do środka pionu nie powinien wynosić więcej niż 20 metrów.

Dzięki zastosowaniu się do powyższych wskazówek unikniemy najczęściej występujących błędów, takich jak pozostawianie zbyt dużej odległości między pionami komunikacyjnymi, tworzenie niewystarczającej ich liczby, a także ich niewłaściwe usytuowanie.

Praca na rusztowaniu, a ochrona przed upadkiem

Istotnym elementem każdego rusztowania są zabezpieczenia, które chronią przed upadkiem z wysokości i zapewniają lepszy komfort pracy. Do podstawowych zabezpieczeń w przypadku rusztowania elewacyjnego zaliczamy balustrady, czyli zabezpieczenia boczne składające się z deski krawężnikowej, poręczy głównej i elementu wypełniającego wolną przestrzeń pomiędzy nimi. Pamiętajmy, że kluczowym wyznacznikiem działań montażowych powinna być dla nas dokumentacja stworzona i dostarczona przez producenta. Dzięki dostosowaniu się do zawartych w niej wskazówek unikniemy tworzenia niekompletnych systemów zabezpieczeń.

Inne elementy

Prawidłowe montowanie rusztowania elewacyjnego to złożone i wymagające zadanie. Oto kilka dodatkowych elementów, które warto wziąć pod uwagę:

  • W przypadku rusztowań elewacyjnych należy pamiętać o daszkach ochronnych, które są szczególnie ważne, gdy konstrukcja znajduje się w pobliżu ulicy, przejść dla pieszych, czy innych miejsc, w których znajdują się ludzie. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające przedmioty.
  • Bardzo ważnym czynnikiem jest uziemienie rusztowania. Jeśli konstrukcja jest ustawiona przy ścianie budynku, rusztowanie można połączyć ze zwodem pionowym urządzenia piorunochronnego. Zgodnie z prawem uziemienie jest wymagane w każdej sytuacji, jednak odgrywa szczególną rolę, gdy na rusztowaniu metalowym będą używane elektronarzędzia, a instalacja elektryczna nie jest wyposażona w wyłącznik różnicowo-prądowy.
  • Dużą rolę odgrywa też odpowiednie oznaczenie rusztowania. Gdy rusztowanie nie jest gotowe do użytkowania, lub gdy jest w trakcie montażu, demontażu lub przebudowy, musi zostać opatrzone znakami ostrzegawczymi. Ważne jest także wydzielenie strefy niebezpiecznej, która uniemożliwi dostanie się w pobliże konstrukcji osób niepowołanych.